Lokowanie produktu na blogu i vlogu

with Brak komentarzy

Lokowanie produktu (tzw. product placement) jest dziś narzędziem marketingowym stosowanym coraz częściej i powszechniej. Stosowane jest ono nie tylko w telewizji, czy radio, ale także w social mediach, na blogach, vlogach. Coraz częściej to właśnie blogerzy i vlogerzy są osobami, które „reklamują” jakiś produkt, tak aby przekonać odbiorcę o jego wartości. Czy takie działania są unormowane prawnie? Czy będąc blogerem lub vlogerem ciążą na Tobie jakieś obowiązki prawne?

Komputer, tablet, telefon. Lokowanie produktu na blogu i vlogu.
Lokowanie produktu na blogu i vlogu jest jednym z coraz częściej wykorzystywanych narzędzi marketingowych.

CZYM JEST LOKOWANIE PRODUKTU?

Na początku mała geneza. Czym jest lokowanie produktu i skąd się wzięło? Lokowanie produktu pochodzi z kultury amerykańskiej i tam występuję pod nazwą „product placement”, czyli plasowanie produktu.

Lokowanie produktu służy do reklamowania jakiegoś produktu lub usługi poprzez wprowadzanie go do świadomości odbiorców w taki sposób, aby nie następowało skojarzenie u tych odbiorców z nachalną reklamą. Najczęściej są do tego wykorzystywane filmy, czy audycje radiowe, w których zamieszcza się reklamowany produkt w kontekście całego przekazu. Czasami do lokowania produktu może być wykorzystany aktor lub sportowiec wykorzystujący jakiś produkt we własnym, prywatnym życiu.

Obecnie lokowanie produktu praktykowane jest także przez blogerów i vlogerów na ich kanałach oraz w mediach społecznościowych. Powstaje zatem pytanie, czy takie działanie jest jakoś uregulowane prawnie?

CZY TRZEBA UJAWNIAĆ LOKOWANIE PRODUKTU NA BLOGU I VLOGU?

Do roku 2011 w Polsce brakowało regulacji prawnych w tej kwestii. Dopiero pod wpływem Unii Europejskiej polski ustawodawca wprowadził do porządku prawnego odpowiednie regulacje. Regulacje te zawiera ustawa o radiofonii i telewizji (art. 17a) oraz ustawa Prawo prasowe (art. 36 ust. 3). Pierwsza z nich znajduje zastosowanie, jeśli chodzi o lokowanie produktu w radio i telewizji, druga natomiast dotyczy prasy.

Art. 17a. 1. Lokowanie produktu jest dopuszczalne wyłącznie:
1) w filmach kinematograficznych, filmach lub serialach wytworzonych na użytek audiowizualnych usług medialnych, a także w audycjach sportowych oraz audycjach rozrywkowych, lub
2) w postaci nieodpłatnego udostępniania towaru lub usługi do wykorzystania w audycji, w szczególności w charakterze rekwizytu lub nagrody
– z wyłączeniem audycji dla dzieci.

Art. 36.
3. Ogłoszenia i reklamy muszą być oznaczone w sposób niebudzący wątpliwości, iż nie stanowią one materiału redakcyjnego.

Czy blogerzy i vlogerzy muszą zamieszczać informacje o lokowaniu produktu?

Jak to często w prawie bywa, opinie na ten temat są podzielone. Można znaleźć orzecznictwo sądowe, zgodnie z którym blog należy uznać za prasę w rozumieniu ustawy Prawo prasowe. Wówczas powyższa regulacja miałaby zastosowanie.

Są oczywiście zdania przeciwne, zgodnie z którymi blogi i vlogi trudno zaliczyć jako podpadające pod wyżej wymienione ustawy. Wydaję się zatem, że regulacje opisane w powyższych ustawach nie znajdą zastosowania do blogów i vlogów.

A co z mediami społecznościowymi? Można powiedzieć, że również w tej materii panuje szara strefa. Brak tutaj bowiem odpowiednich regulacji prawnych.

Informować zatem odbiorcę, czy nie?

Uznać można, że obowiązek informowania o sponsorowanym artykule na blogu, czy vlogu nie wynika z powyższych ustaw. Ale należy pamiętać jeszcze o dwóch innych ustawach. Ewentualne niebezpieczeństwo braku poinformowania odbiorców bloga, czy vloga o lokowaniu produktów może wynikać z przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym.

W art. 16 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji możemy znaleźć prawną definicję reklamy ukrytej:

Art. 16. 1. Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności:
4) wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji.

Art. 7. ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym zawiera natomiast pojęcie kryptoreklamy, która jest uznana za nieuczciwą praktykę rynkową, a jako taka zakazana.

Art. 7. Nieuczciwymi praktykami rynkowymi w każdych okolicznościach są następujące praktyki rynkowe wprowadzające w błąd:
11) kryptoreklama, która polega na wykorzystywaniu treści publicystycznych w środkach masowego przekazu w celu promocji produktu w sytuacji gdy przedsiębiorca zapłacił za tę promocję, a nie wynika to wyraźnie z treści lub z obrazów lub dźwięków łatwo rozpoznawalnych przez konsumenta.

Powyższe oznacza, że bezpieczniej dla blogerów i vlogerów, szczególnie tych, którzy prowadzą swoją działalność komercyjnie jest oznaczać produkt jako sponsorowany. Lepiej zatem informować o lokowaniu produktu. Poza tym, blogerzy oraz vlogerzy w swojej działalności powinni cechować się uczciwością. A za uczciwy i wiarygodny ich przekaz można uznać taki, który informuje czytelników lub oglądających o tym, czy jest przekazem sponsorowanym i tym samym, czy jest reklamą.

Działanie wiarygodne, informujące o sponsorowanym wpisie, czy tez filmie, zawsze powinno być docenione przez odbiorców 😉

Laptop, telefon, kobieta pisząca w notesie. Lokowanie produktu na blogu i vlogu.
W jaki sposób poinformować o lokowaniu produktu na blogu i vlogu?

W JAKI SPOSÓB UJAWNIĆ LOKOWANIE PRODUKTU NA BLOGU I VLOGU?

Na blogu lub w mediach społecznościowych najlepiej będzie to zrobić poprzez oznaczenie takiego materiału jako sponsorowanego. Dobrym rozwiązaniem jest umieszczenie tej informacji na początku lub końcu przekazywanej informacji.

Na vlogu lub innym przekazie video, najbezpieczniejszym sposobem będzie umieszczenie stosownej informacji o lokowaniu produktu na początku, końcu filmu, a także po przerwie reklamowej, jeśli taka nastąpiła. Ponadto, na końcu takiego filmu warto zamieścić informacji o tym, jaki produkt lub usługa był poddany lokowaniu produktu.

PODSUMOWANIE

Podsumowując, można stwierdzić, że brakuje regulacji prawnych wprost odnoszących się do informowania przez blogerów, czy też vlogerów o lokowaniu produktu w ich działalności. Jednakże najuczciwszym i najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie przyjęcie stanowiska, na mocy którego trzeba poinformować odbiorców bloga lub vloga (w tym webinaru) o lokowaniu produktu w danym artykule lub filmie. Podyktowane jest to szerszą analizą przepisów ustaw o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Takie zachowanie pozwoli uniknąć potencjalnych zarzutów naruszenia prawa.

§ WARTO ZAPAMIĘTAĆ

lokowanie produktu to przekonanie odbiorcy o wartości produktu w sposób pośredni, a nie przez nachalną reklamę bezpośrednią;

lokowanie produktu na blogu, vlogu, czy w mediach społecznościowych nie jest wprost uregulowane w przepisach;

ze względów bezpieczeństwa prawnego zalecam, aby również w tych środkach informować odbiorcę o lokowaniu produktu, aby miał świadomość, że przedstawione mu treści mają charakter komercyjny, reklamowy;

oznaczenie na blogu lub fanpage’u, że „materiał jest sponsorowany” powinno znaleźć się nad lub pod tekstem;

na vlogu należy umieścić stosowną informację o lokowaniu produktu na początku, końcu filmu, a także po przerwie reklamowej, jeśli taka nastąpiła.

Stan prawny na dzień: 28.02.2019

The form you have selected does not exist.

Jeśli masz pytania lub problem prawny, zawsze możesz się ze mną skontaktować.
Spodobał Ci się artykuł? Podziel się nim z innymi albo zostaw komentarz. Będzie mi miło!
Podąrzaj Ewelina Koprowska:

Jako adwokat wspieram prawnie freelancerów i przedsiębiorców w prowadzeniu ich biznesu bezpiecznie i zgodnie z prawem. Specjalizuje się w szczególności w zakresie umów, e-commerce, praw autorskich, RODO.

Zostaw Komentarz